امروزه فرش با مدل‌های متفاوت و مختلف در بازار عرضه می‌شود؛ این تفاوت صرفاً از نظر شکل و ظاهر نیست؛ بلکه فرش از لحاظ شانه، سایز، نوع بافت و یا حتی تراکم انواع گوناگونی دارد. اگر قصد خرید یک فرش ماشینی دارید، تراکم و شانه در فرش نقش مهم و بسزایی را ایفا می‌کنند و هریک از آن‌ها نیز انواع مختلفی دارند که باید به آن‌ها توجه کنید. در ادامه این مقاله از فرش تندیس به تفاوت بین تراکم‌های فرش می‌پردازیم، پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
تفاوت بین تراکم‌های فرش در چیست؟
تراکم فرش جزو موارد مؤثر و بسیار مهم در خرید فرش است. شاید بسیاری از شما با مفهوم درست تراکم فرش آشنا نباشید و به‌درستی معنای آن را ندانید، پس با ما در ادامه همراه باشید تا توضیحاتی راجع به تراکم فرش مطالعه کنیم و انواع و تفاوت‌های آن را نقد و بررسی نماییم.
تراکم فرش چیست؟
بهتر است قبل از نقد و بررسی تفاوت‌ها میان تراکم فرش با مفهوم کلی و انواع آن آشنا شوید. تراکم فرش جزو عوامل مهمی است که بر کیفیت و مقاوم‌بودن فرش، دوام و ماندگاری فرش و حتی عملکرد آن بسیار تأثیرگذار است. تراکم فرش به تعداد گره‌ها در هر مترمربع در فرش یا به زبان ساده‌تر به فاصله الیاف فرش گفته می‌شود. اگر فاصله الیاف به هم نزدیک باشند تراکم بیشتر می‌شود و فرش زیباتر، باکیفیت‌تر و همچنین قیمت آن بیشتر خواهد بود.
انواع تراکم در فرش
تراکم در فرش انواع مختلفی دارد که هریک از آن‌ها از نظر کاربرد و کارایی متفاوت هستند. هرچه تعداد گره‌ها بالاتر برود فرش سنگین و ضخیم‌تر می‌شود و هرچه تعداد گره‌ها کمتر باشد فرش سبک‌تر و نازک‌تر است. در ادامه انواع تراکم‌های فرش را مورد بررسی قرار می‌دهیم و به ویژگی‌های هریک اشاره می‌کنیم.
تراکم طولی فرش
تراکم طولی فرش به تعداد گره‌ها در هر اینچ طولی فرش اشاره دارد. فرشهای با تراکم طولی بالا دارای ضخامت و استحکام بیشتری هستند که آن‌ها را در برابر سایش و پارگی مقاوم‌تر می‌کند. این بافت محکم‌تر نیز باعث افزایش عمر مفید فرش می‌شود، بنابراین فرشهای با تراکم طولی بالا عمر مفید طولانی‌تری دارند.
تراکم عرضی فرش
تراکم عرضی فرش، تعداد گره‌ها در هر متر عرض را نشان می‌دهد و ارتباط مستقیمی باظرافت و کیفیت آن دارد. تراکم بیشتر منجر به فرشهای ظریف‌تر و با جزئیات دقیق‌تری می‌شود که قیمت بالاتری دارند. این ویژگی به مشتریان کمک می‌کند تا فرش را بر اساس سلیقه و نیازهایشان انتخاب کنند و تأثیر زیبایی و استحکام آن را در نظر بگیرند. تراکم بالا باعث ثبات رنگ و طرح و همچنین دوام و عمر مفید بیشتری می‌شود، اما قیمت آن نیز بیشتر است. این نوع فرش برای محیط‌های پر رفت‌وآمد مناسب نیست و ممکن است زودتر کثیف شده و زیبایی آن آسیب ببیند.
تراکم دوگانه
در این نوع از تراکم هم تعداد گره‌ها در هر اینچ طولی و هم تعداد گره‌ها در هر اینچ عرضی مورد بررسی قرار می‌گیرد و در کیفیت و زیبایی و ظریفی فرش نقش بسزایی دارد.
تراکم سنتی
در این نوع تراکم گره‌ها در هر اینچ طولی و عرضی به‌صورت دستی بافته می‌شود و به‌صورت سنتی نیز محاسبه می‌شود.
تراکم ماشینی
این نوع تراکم همه گره‌ها به‌وسیله ماشین‌های مخصوص و خاص خود بافته می‌شوند و تعداد گره‌ها به‌صورت دقیق و یکنواخت محاسبه می‌شود.
ویژگی‌های تراکم پایین، متوسط و بالا
همان‌طور که در مطالب قبل گفته شد، تعداد گره‌های موجود در هر اینچ از فرش، بالابودن تراکم یا پایین‌بودن آن را مشخص می‌کنند.
- تراکم پایین: معمولاً در هر اینچ مربع از فرش‌هایی با تراکم پایین 30 تا 40 گره به‌کار رفته است که از طراحی‌های ساده‌تر استفاده شده است و قیمت مناسب‌تری دارند.
- تراکم متوسط: معمولاً در هر اینچ مربع از فرش‌هایی با تراکم متوسط 50 تا 80 گره به کار رفته است که از طراحی‌های معمولی‌تر استفاده شده است و قیمت این نوع فرش‌ها کمتر از فرشهای تراکم بالا و بیشتر از فرشهای تراکم پایین است.
- تراکم بالا: معمولاً در هر اینچ مربع از فرش‌هایی با تراکم بالا 90 تا 160 گره به کار رفته است که از طراحی‌های پیچیده‌تر ، ظریف‌تر و دقیق‌تر استفاده شده است و هم کیفیت این نوع فرش بالاتر است و هم قیمت آن بیشتر است .
البته باید به این نکته توجه داشت که تراکم فرش فقط به تعداد گره‌ها بستگی ندارد؛ بلکه جنس و نوع الیاف نیز قابل‌اهمیت است، همچنین روش بافت و کیفیت کاربری نیز تأثیر بسزایی دارد. برای مثال فرشهای دست‌بافت که قیمت بسیار بالاتری نسبت به فرشهای دیگر دارند، از تراکم بالایی برخوردار هستند و برای استفاده در منازل پر رفت‌وآمد مناسب نیستند و بیشتر جنبه تزیینی دارند درحالی‌که فرشهای ماشینی با تراکم پایین برای استفاده روزانه ممکن است مناسب‌تر باشند.
مزایا و معایب فرشهای تراکم بالا و پایین
فرشهای تراکم بالا و فرشهای تراکم پایین هرکدام مزایا و معایبی دارند که نمی‌توان بر اساس معایب هریک را به دیگری برتری داد؛ زیرا خریدار باتوجه‌به کارایی موردنیاز، تراکم مدنظر را انتخاب می‌کند.
فرشهای تراکم پایین
این نوع فرش‌ها قیمت پایین و مقرون‌به‌صرفه‌تری نسبت به فرشهای تراکم بالا دارند که می‌تواند یک گزینه اقتصادی و مناسب‌تری برای خریداران باشد و به دلیل اینکه گره‌های کمتری دارد بسیار آسان‌تر و راحت‌تر شسته و تمیز می‌شوند. فرشهای کم‌تراکم نسبتاً سبک‌تر و قابل‌حمل‌تر از بقیه فرش‌ها هستند و جابه‌جایی و نقل‌وانتقال آن‌ها آسان‌تر است.
فرش‌هایی با تراکم پایین به علت گره‌های کمتر، نرمی و پوشانندگی کمتری نسبت به فرش‌هایی با تراکم بالا دارند که راه‌رفتن روی این فرش‌ها آن حس لطافت و نرمی فرشهای تراکم بالا را به پاها نمی‌دهند. معمولاً ظاهری ساده‌تر با جزئیات کمتر دارد و شاید موردپسند افرادی که طراحی پیچیده‌تری باظرافت بیشتر می‌خواهند نباشد و همچنین مقاومت کمتری نسبت به فشار و سایش و حتی استفاده روزانه دارند که ممکن است طول عمر کمتری داشته باشند.
فرش‌هایی با تراکم بالا
این نوع از فرش به دلیل داشتن گره‌های بیشتر، الگوها و طراحی‌های دقیق‌تر و پیچیده‌تری با جزئیات بالاتر دارند که ظرافت آن زیبایی قابل‌توجهی به فرش می‌بخشد. داشتن تراکم بالا باعث می‌شود فرش نرمی و پوشانندگی بهتری داشته باشد و احساس راحتی به پاها ببخشد، همچنین گره‌های بیشتر باعث مقاومت بالاتری در برابر سایش و فشار در فرش می‌شود.
فرشهای تراکم بالا به دلیل تولید زمان‌بر و گره‌های بیشتر هزینه بالاتری دارند و شستشو و تمیزکاری این فرش‌ها نسبتاً دشوارتر و سخت‌تر است؛ زیرا گره‌ها بسیار چسبنده و پوشاننده مواد ذرات و آلودگی‌های مختلف می‌شوند همچنین هرچه تعداد گره‌ها بیشتر باشد وزن فرش سنگین‌تر خواهد بود و حمل‌ونقل و جابه‌جایی آن دشوارتر می‌شود.
نکاتی در رابطه با خرید فرش
بی‌تردید، فرش‌ها به‌عنوان یکی از جزئیات زیبایی بخش در دکوراسیون داخلی محسوب می‌شوند. تراکم آن‌ها، یکی از اصلی‌ترین عواملی است که به شکل و ظرافت آن‌ها افزوده می‌شود. ازآنجاکه فرش با تراکم بالا، به همراه ظرافت و زیبایی فراوانی همراه است، اما قیمت بالایی نیز دارد. از طرف دیگر، فرشهای با تراکم پایین به دلیل ضخامت و مقاومت بیشتر، گزینه مناسبی برای مکان‌های پر رفت‌وآمد مثل راهروها و پذیرایی‌ها هستند؛ بنابراین، انتخاب مناسب بین این دو نیازمند درنظرگرفتن سلیقه، نیازها و بودجه شماست. به‌هرحال، هدف نهایی این است که از زیبایی و کیفیت فرش خود لذت ببرید و همچنین مطمئن باشید که با نیازهای شما هماهنگ است.