فرش دستبافت و ماشینی هرکدام ویژگی‌ها و معایب خاص خود را دارند و متناسب با نیاز افراد مورداستفاده قرار می‌گیرند. در بین انواع فرش‌های ماشینی، فرش تندیس کاشان به دلیل کیفیت بالا از فروش بیشتری هم برخوردار است. فرش‌های ماشینی به‌خاطر قیمت ارزان‌تر در اولویت‌ هستند؛ اما به‌هرحال افرادی هم هستند که هنوز به هنر دست آدمی علاقه دارند و به دنبال خرید فرش‌های دستبافت با قیمت بالا بوده و قیمت برای آن‌ها ملاک نیست. در ادامه به بررسی تفاوت‌ها این دو فرش با یکدیگر بیشتر اشاره می‌کنیم، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

ویژگی فرش دستبافت

فرش دستبافت که جزء محصولات کهن ایرانی است به قرن شانزدهم و هفدهم میلادی برمی‌گردد. می‌توان گفت این فرش به‌خاطر درخشندگی و تابش آن از نزدیک و دور امروزه بسیار موردتوجه افراد قرار گرفته است و با ارزش هنری بالای خود دارای انعطاف بیشتری بوده و عمر و ماندگاری طولانی‌تری دارند. این نوع فرش تنها کف‌پوشی است که زیبایی آن همراه با پا خوردن و شست‌وشو چندین برابر می‌شود و همچنین از ویژگی‌های آن‌ها می‌توان گفت که در تابستان سرد و در زمستان گرم هستند. به همین خاطر، از قدیم‌الایام جایگاه آن در هنر ایرانی فوق‌العاده مهم بوده است.

 معایب

فرش دستبافت با تمام مزایا و ویژگی‌هایی که دارد، به‌هرحال یک سری عیب و ایرادها هم به خود اختصاص داده است که در ادامه تعدادی از آن‌ها را نام برده‌ایم.

• اولین عیبی که می‌توان نام برد، قیمت بسیار بالای آن است که البته باتوجه‌به اینکه هنر دست یک انسان است، هزینه‌ای که برای آن پرداخت می‌شود کاملاً منصفانه و مقرون‌به‌صرفه است.
• فرش دستبافت به‌خاطر اینکه از الیاف طبیعی به دست می‌آید، در هنگام شستشو و آبکشی ممکن است رنگ‌دهی داشته باشد و به همین دلیل، شست‌وشوی فرش دستبافت از نگاه برخی کار سخت و دشواری است.
• یکی دیگر از ایرادهای وارده شده به فرش دستبافت نوع الیافی است که به‌کاررفته است، معمولاً فرش‌های دستبافت الیاف‌های سنگینی دارند و به همین دلیل، جابه‌جایی و حمل این نوع فرش عملاً کار دشواری است.
• فرش دستبافت به‌خاطر اینکه طرح و نقش آن توسط انسان انجام می‌شود، ممکن است نامتقارن باشد و در طرح و نقش آن نیز اشتباه وجود دارد.

ویژگی فرش ماشینی

برای بافت فرش ماشینی از دستگاه آلات صنعتی و ابزارآلات خاصی استفاده می‌شود که با شتاب بالای این دستگاه‌ها، بافت فرش انجام می‌شود و به‌خاطر استفاده از مواد اولیه ارزان و دستگاه آلات صنعتی است که قیمت فرش ماشینی نسبت به دستبافت بسیار پایین‌تر و ارزان‌تر است. بر روی فرش‌های ماشینی تصاویر هنری و شخصی دیده می‌شود که این کار دستگاه و ماشین است. معمولاً باتوجه‌به جنس تاروپود کیفیت فرش ماشینی مشخص می‌شود، تار و پودهایی که نخ آن‌ها از پشم یا اکریلیک باشد از دوام و مقاومت بالاتری برخوردار هستند و با نگهداری مناسب حدود ۳۰ سال عمر می‌کنند.

فرش ماشینی می‌تواند پرتراکم یا کم‌تراکم باشد و با طرح‌های سنتی یا مدرن به فروش برسد. رنگ‌های بکار رفته در این نوع فرش بسیار کم است و در شانه‌های مختلف نهایتاً شما را با ۸ – ۱۰ و ۱۲ رنگ روبرو می‌کند. از جمله دیگر مواردی که در معرفی فرش ماشینی می‌توان به آن پرداخت، خواب فرش است؛ چرا که هر چقدر خواب فرش ماشینی بلندتر باشد، پاخوری آن نرم‌تر و طبیعتاً عمر بیشتری دارد.

معایب

اگر بخواهیم به معایب فرش ماشینی اشاره کنیم، اولین عیب‌وایراد آن ریشه‌هایی است که طبیعتاً ۱۵ سال عمر می‌کنند و این نسبت به فرش دستباف بسیار کمتر است؛ چون بعد اتمام فرش ریشه‌ها به‌صورت جدا با دستگاه به فرش دوخته می‌شود. برخی از مردم نسبت به ریشه‌های فرش ماشینی حساسیت دارند و به همین علت، اگر فرش‌های ماشینی کم کیفیتی را خریداری کنید، احتمال حساسیت آنها بسیار بالا است. فرش ماشینی باگذشت زمان قیمت و ارزش کمتری پیدا می‌کند و به‌مرور هم زیبایی و جذابیت خود را از دست می‌دهد.

فرش دستبافت و ماشینی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

اگر به دنبال تفاوت بین فرش دستبافت و ماشینی هستید، ما به چند نمونه از تفاوت‌های این دو در ادامه مطلب اشاره کرده‌ایم؛ پس با ما همراه باشید تا به بررسی آن‌ها بپردازیم.

• اولین تفاوت این است که فرش‌های ماشینی نسبت به فرش‌های دستبافت طرح‌های پیچیده‌ای دارند و کاملاً متقارن هستند، درصورتی‌که فرش‌های دستبافت نامتقارن با طرح‌هایی ساده‌تر بافته می‌شوند، همچنین فرش دستبافت نقشه پشت و روی یکسانی دارد؛ ولی فرش ماشینی طرح خود را آشکار نمی‌کنند و کمی مات به نظر می‌رسند.
• فرش دستبافت اصولاً با پشم بافته می‌شود، درصورتی‌که فرش ماشینی با نخ نایلون یا اکریلیک بافته شده و به همین خاطر بافت یکدستی دارد. پشت فرش دستباف نخ‌های سفیدی مشاهده می‌شوند که در قسمت پشتی فرش ماشینی شما با چنین چیزی روبرو نمی‌شوید.
• در فرش دستباف جزئیات رنگ‌ها به‌صورت واضح مشخص نمی‌شود و ممکن است در برخی از موارد رگه‌هایی کلفت یا باریک باشند، درصورتی‌که در فرش ماشینی شما با چنین موردی که دوگانگی است روبرو نمی‌شوید.
• شستشوی فرش دستباف به‌صورت سنتی به‌راحتی امکان‌پذیر نیست؛ چرا که ممکن است رنگ پس دهد. درصورتی‌که فرش ماشینی را به‌راحتی می‌توانید در منزل شستشو دهید؛ ولی باید یک سری اصول و قواعد را در نظر بگیرید.

بهترین انتخاب بین فرش دستبافت و ماشینی

باتوجه‌به ویژگی‌ها، معایب و تفاوت‌های فرش دستبافت و ماشینی باید بگوییم که انتخاب هرکدام بستگی به بودجه و سلیقه شخصی شما دارد. اگر محدودیت قیمت ندارید و به دنبال یک اثر هنری هستید فرش دستبافت بهترین گزینه است؛ اما اگر جزء افرادی هستید که تنها به دنبال راحتی کف‌پوش هستند و چندان به هزینه بالا اعتقاد ندارند، فرش ماشینی را باکیفیت و تراکم بالا می‌توانید خریداری کنید. به‌هرحال، همه چیز بستگی به نظر شما دارد، فرش‌های ماشینی در ایران و دیگر کشورها بیشتر مدنظر هستند؛ چراکه علاوه بر قیمت مناسب با شستشو و جابه‌جایی سخت افراد را روبرو نمی‌کنند.